Elinizdeki kitap, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Tarih Topluluğu ile İmge Kitabevi Yayınları'nın birlikte düzenlediği panel / tartışmaya sunular bildiri metinlerini bir araya getiriyor. Tartışmaya sunulan bildirilerde Osmanlı Devleti'nin kuruluş efsaneleri ile genel olarak devletlerin kuruluş efsanelerinin üretilme gerekçeleri, dayandıkları ideolojik/kültürel art alanı ve üzerinde yükseldikleri gerçeklikler ele alınıyor, sorgulanıyor. Bu sorgulama aynı zamanda Osmanlı tarihi çalışmalarında toplumbilim, siyaset bilimi, antropoloji, arkeoloji, nümizmatik ve toponomi gibi alanlar ve disiplinlerden ampirik ve kurumsal tarih araştırmaları adına ne kadar yararlanılabildiğini de ortaya koyuyor. Her biri kendi alanında seçkin isimler olan Ahmet Yaşar Ocak, İlber Ortaylı, İsenbike Togan, Mehmet Ali Kılıçbay, Sencer Divitçioğlu, Suraiya Faroqhi ve Taner Timur bu bağlamda bir yandan kendi yorum ve değerlendirmelerini ortaya koyarken, aynı zamanda bilimsel tarih kültürümüze de katkıda bulunuyorlar. XIII. yüzyılın ikinci yarısında Moğolların baskısı sonucu Anadolu'da, Anadolu Selçuklu devleti çökmüş, meydana gelen karışık ortamda, XIII. yüzyılın sonu ile XIV. yüzyılın başlarında yeni siyasi yapılar ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri olan Osmanlılar, kısa zamanda gelişerek altı asır sürecek bir imparatorluk kurmuşlardır. Türk-İslam ve dünya tarihinde çok önemli bir yer tutan Osmanlı Devleti'nin, kuruluşu, gelişimi, menşei ve meşruluğu üzerine tartışmalar çıkmıştır. Osmanlıların ilk dönemlerine ait belgelerin olmayışı, bu dönemlere ait bilgilerin ancak XV. yüzyıla ait belgelerle sınırlı kalması, Osmanlı Devleti'nin kuruluşu üzerine yapılan araştırmaların konuyu tam olarak aydınlatmasını yetersiz kılmış ve kuruluşu, gelişimi, menşei üzerine çeşitli görüşlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Osmanlı Devleti'nin kuruluşu üzerinde, özellikle XX. yüzyılın başında yerli ve yabancı araştırmacılar çokça durmuşlar ve 400 atlıdan cihan devletine geçişin sırlarını araştırmışlardır. Osmanlı Devleti'nin kuruluşu hakkında yapılan çalışmalar, romantik milliyetçiliğin tesirleri ile XX. yüzyılın ikinci yarısında büyük bir ivme kazandı. P. Wittek, H. A. Gibbons, J. Marquadrt, F. Köprülü, Z. V. Togan, H. İnalcık gibi tarihçilerin kaleme aldığı ve kuruluş ile ilgili ileri sürdükleri nazariyeler uzun süre tarihçileri meşgul etti. Bugün dahi Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ile ilgili öne sürülen yeni görüşler bu nazariyelerden etkilenmiştir…

---